Of je nu met de auto naar Zuid-Frankrijk rijdt, een intercontinentale vlucht neemt of met de trein Europa doorkruist – lang reizen kan een flinke aanslag zijn op je lichaam. Vooral je knieën, heupen en rug kunnen flink protesteren na uren in dezelfde houding. Maar hoe komt dat precies? En nog belangrijker: wat kun je eraan doen?
Waarom krijg je klachten van reizen?
Langdurig stilzitten is belastend voor je lichaam. Je spieren blijven gespannen, je gewrichten krijgen weinig ruimte om te bewegen, en de doorbloeding vertraagt. Zeker in situaties waarin je beperkt bent in je bewegingsvrijheid – zoals in een vliegtuigstoel of achter het stuur – kan dat snel klachten geven.
In een vliegtuig zit je vaak met weinig beenruimte en een licht gebogen rug. Je knieën blijven constant in dezelfde hoek, wat druk op het kniegewricht en de heupgewrichten veroorzaakt. Ook het gebrek aan steun in de onderrug helpt niet mee. Het resultaat: stijve spieren, zeurende gewrichten en soms zelfs uitstraling naar je benen.
In de auto heb je wel wat meer vrijheid, maar wie lange tijd achter het stuur zit (of op de bijrijdersstoel), merkt al snel dat de houding verre van ideaal is. Je zit licht voorovergebogen, je benen maken weinig beweging en je heupen blijven langdurig in een gebogen positie. Vooral als je niet regelmatig pauzeert, kunnen je spieren en gewrichten flink verstijven.
En ook de trein of bus is geen uitzondering. Ondanks de mogelijkheid om af en toe op te staan, blijven veel reizigers het grootste deel van de rit zitten – vaak onderuitgezakt of juist met opgetrokken benen, wat spanning op de onderrug en heupen vergroot.
Deze gewrichten hebben het zwaar te verduren
Knieën
Je knieën staan vaak in een hoek van zo’n 90 graden en bewegen nauwelijks. Bij langere tijd stilzitten kan dit leiden tot een zeurende pijn of een ‘stroef’ gevoel bij het uitstappen. Mensen met lichte artrose of eerdere knieklachten zijn hier extra gevoelig voor.
Heupen
In een zittende houding staan je heupen constant gebogen. Hierdoor kunnen de heupbuigers verkorten en verkrampen. Bij het opstaan voel je dan vaak direct de stijfheid of zelfs pijnscheuten.
Rug
Zonder goede ondersteuning en beweging verstijft je onderrug snel. Vooral de lendenwervels (onderin je rug) krijgen het zwaar te verduren. Dit kan uitstralen naar je bilspieren of zelfs je benen, en zorgt er soms voor dat opstaan letterlijk ‘met moeite’ gaat.
Wat kun je doen om klachten te voorkomen?
Een goede voorbereiding en een paar simpele gewoontes kunnen een wereld van verschil maken. Hier zijn de belangrijkste tips:
🚶 Beweeg elk uur even
Sta ieder uur even op en loop een stukje, ook al is het maar 2 minuten. In het vliegtuig kun je even naar het toilet lopen of wat kniebuigingen doen in het gangpad. Bij autoritten: plan voldoende pauzes in om even uit te stappen, te rekken en te bewegen.
🧘♀️ Wissel van houding
Zorg ervoor dat je regelmatig van houding verandert. Ga een paar minuten rechtop zitten, dan weer iets onderuitgezakt (maar met steun), en probeer je benen af en toe te strekken.
💧 Blijf gehydrateerd
Goed drinken bevordert de doorbloeding en voorkomt stijfheid. Probeer koffie en alcohol te beperken, zeker tijdens vliegreizen.
🪑 Gebruik ondersteuning
Neem een klein kussentje of opgerolde handdoek mee voor extra steun in je onderrug of onder je bovenbenen. Dit helpt om je wervelkolom in een neutralere positie te houden.
🤸♂️ Doe lichte stretches bij het uitstappen
Een paar simpele bewegingen bij aankomst kunnen al helpen om de stijfheid weg te nemen. Denk aan het draaien van je bovenlichaam, kniebuigingen of het strekken van je heupen (zoals een lunge stretch).
3 oefeningen die je vóór, tijdens of ná het reizen kunt doen
Wil je klachten actief voorkomen of verminderen? Dan zijn deze oefeningen perfect voor onderweg of bij aankomst:
- Heupopener met lunge stretch
Rekt de heupbuigers en helpt bij stijfheid na lang zitten.
📹 Bekijk oefening (YouTube)
- Zittende knie-extensies (voor in vliegtuig of auto)
Zittend je knie strekken en vasthouden. Stimuleert de doorbloeding en houdt je kniegewricht mobiel.
📹 Bekijk oefening (YouTube)
- Cat-Cow stretch (voor na het reizen)
Maakt de wervelkolom soepel en vermindert spanning in de onderrug.
📹 Bekijk oefening (YouTube)
Klaar voor een soepele reis?
Lang reizen hoeft geen pijnlijke ervaring te zijn. Met de juiste voorbereiding, voldoende beweging onderweg en een paar eenvoudige oefeningen zorg je ervoor dat je fris en soepel aankomt op je bestemming – klaar om écht te gaan genieten.